Sok z brzozy. Kiedy i jak zbierać?

9 min read
sok z brzozy

Sok z brzozy to słodkawy napój, który odtruwa i wzmacnia organizm. Zastanawiasz się kiedy i jak zbierać sok z brzozy – oskołę? Sprawdź moje metody pozyskiwania soku. Podpowiem także na co pomaga, jakie właściwości ma bzowina oraz ile pić dziennie. Podam także aspekty prawne.

Sok z brzozy właściwości.

Oskoła zawiera zaledwie 18 kcal w 100 ml. Mimo to określana jest jako naturalny napój energetyczny. Od wieków Słowianie uznawali, że bzowina posiada magiczną moc. Wykorzystywali ją w medycynie ludowej do łagodzenie schorzeń i dolegliwości. Sok z brzozy wspomaga na przedwiośniu wyczerpany i ubogi w związki mineralne organizm.

Oskoła pozytywnie wpływa na:

  • układ odpornościowy (uzupełnia wyczerpany na przedwiośniu organizm w mikro, makro elementy oraz witaminy),
  • przewód pokarmowy w tym wrzody żołądka,
  • układ krwionośny,
  • układ moczowy (działa moczopędnie, oczyszcza i odtruwa organizm. Działa regenerująco na wątrobę),
  • cerę i włosy (wspomaga walkę z łuszczycą i trądzikiem. Wybiela piegi, poprawia stan włosów i skóry. Przyspiesza gojenie się ran.),

Sok z brzozy można pić lub wcierać we włosy lub skórę. Doskonale sprawdza się podczas przemywania ran. Dodatkowo wcieranie soku w bolące miejsca łagodzi stany reumatyczne w tym rwę kulszową.

Oskoła, a odchudzanie. Sok z brzozy przyspiesza przemianę materii, wspomagając przy tym odchudzanie.

Medycyna ludowa wykorzystuje sok z brzozy do obniżania cholesterolu oraz jako środek przeciwbólowy.

Kto powinien uważać podczas spożywania soku z brzozy?

Oskoła nie jest wskazana dla osób, które są uczulone na pyłek brzozy. Kolejną grupą są osoby z niewydolnością układu moczowego. Zaleca się także ostrożność przy podawaniu soku z brzozy dla dzieci poniżej 10 roku życia.
Z powodu właściwości energetycznych, nie należy spożywać jednorazowo dużych ilości.

Co zawiera sok z brzozy?

Oskoła posiada witaminy, mikro i makroelementy. Skład soku z brzozy:

  • witaminy: C, B
  • cukier inwertowany
  • naturalne przeciwutleniacze
  • sole mineralne
  • aminokwasy
  • kwasy: jabłkowy i cytrynowy
  • pochodne kwasu salicylowego
  • garbniki
  • związki terpenowe
  • flawonoidy
  • potas, wapń, miedź, żelazo, fosfor.

Jaki ma smak i aromat oraz jak pić sok z brzozy?

Nigdy nie piłam sklepowego soku z brzozy. Podejrzewam, że jest dosładzany, skoro panuje mit o słodkości oskoły. Naturalny sok z brzozy ma tylko lekko wyczuwalną słodycz. Gdyby było inaczej, to miłośnicy księżycowego trunku już dawno by go wykorzystywali do produkcji ognistej wody :-).

Sok z brzozy ma przeźroczysty kolor. Aromat i smak lekko przypomina winogrona.

Oskołę po przyniesieniu do domu ogrzewam do temperatury pokojowej. Piję najczęściej w czystej postaci. Dla dzieci dosładzam miodem lub sokiem np z malin. Sok trzeba jednak przechowywać w lodówce, aby zachował świeżość na następny dzień.

Dawkowanie soku z brzozy.

Bzowinę piję przez cały okres, gdy drzewo wydziela sok. Jest to okres około 14 – 21 dni. Wypijam od 1 do 3 szklanek dziennie. Nie stwierdziłam na sobie skutków ubocznych, ani pobudzenia.

Medycyna ludowa zaleca mniejsze dawki 🙂
Przyjmuje się od 125 ml do 250 ml oskoły każdego dnia w 2 – 3 mniejszych dawkach. Odpowiada to ilości po 50 do 80 ml trzy razy w ciągu dnia przez 2 do 3 miesięcy. Pozostaje tylko kwestia pasteryzacji lub konserwacji soku, który z natury jest nietrwały. Opis przechowywania i pasteryzacji opisuję na końcu artykułu. Aby kuracja była skuteczna, musimy także odstawić używki takie jak kawa, herbata czy alkohol.

Kiedy zbieram sok z brzozy?

na zdjęciu sok z brzozy skapuje do butalki

Nie ma kalendarzowej daty na zbiór soku z brzozy. Wszystko zależy od pogody w danym roku. Niekiedy jest to początek marca, koniec marca lub początek kwietnia. Na południu Polski z pewnością będzie to szybciej niż na północy. Przede wszystkim wczesną wiosną temperatura powinna być wyższa od 10 stopni. Wówczas natura budzi się do życia. Brzozy zaczynają wydzielać wspaniały sok z pobranej wody z ziemi. Sok służy drzewu do wytworzenia listków. Proces trwa od 14 do 21 dni. Gdy drzewo zacznie wytwarzać listki, zaprzestaję pobierać sok, który jest wówczas nieprzejrzysty.

Aby wstrzelić się i nie przegapić odpowiedniego terminu, obserwuję temperatury na zewnątrz. Dodatkowo będąc na spacerze obłamuje kawałek gałązki i sprawdzam czy zaczyna z niej kapać sok 🙂

Bzowinę pozyskujemy z:

  • brzozy brodawkowatej (Betula pendula)
  • brzozy omszonej (Betula pubescens).

Jak zbieram sok z brzozy? Są trzy metody, z których polecam jedną.

Sok z brzozy możemy pozyskiwać na 3 sposoby:

  • poprzez nawiercenie pnia drzewa na wysokości około 100 cm (metoda inwazyjna)
  • nacięcie pnia drzewa za pomocą siekiery na wysokości około 100 cm (metoda inwazyjna)
  • odłamanie lub obcięcie kawałka gałązki (metoda najmniej inwazyjna)

Wypróbowałam każdą z metod i osobiście najlepiej sprawdza mi się pozyskiwanie soku z gałązek brzozy. Do zbierania soku nadają się kilkunastoletnie i starsze drzewa, których pień ma grubość minimum naszego uda. Oczywiście sok pozyskujemy z czystych miejsc z dala od przemysłu i ruchliwych dróg. Pobieram tyle soku, ile potrzebuję, aby nie szkodzić drzewu. Duże brzozy potrafią dać na dobę od jednego do kilku litrów soku bez uszczerbku.

Metoda pierwsza. Nawiercenie pnia drzewa.

Przy pomocy wiertarki (akumulatorowa lub ręczne wiertło) nawiercamy otwór na wysokości około 100 cm o średnicy od 6 do 10 mm i głębokości od 1 do 2 cm. Średnica otworu powinna być dopasowana do rurki (przewód silikonowy do kontaktu z żywnością), którą będziemy pozyskiwać skapujący sok, aby nie uciekał poza. Na ziemi sok skapuje to podstawionego garnka lub dużej butelki (polecam balon lub butelkę 5 litrową). Naczynie należy oczywiście zabezpieczyć przed przewróceniem przez wiatr i nakapaniem deszczu. Otwór w brzozie musimy wywiercić od strony południowej, gdyż ciepłe promienie słońca przyspieszają wydzielanie soku. Opisana metoda pozwala pobrać największą ilość soku w krótkim czasie.
Po zakończeniu pobierania soku, należy zatkać otwór kołkiem i zabezpieczyć przed dalszym wyciekaniem.

Metoda druga. Nacięcie siekierą kory drzewa.

Podobnie jak przy nawiercaniu, nacinam korę drzewa na wysokości około 100 cm także od strony południowej. Przyjmuje się, że od tej wysokości woda pobierana przez drzewo przybiera formę bogatego w związki mineralne soku. Do tej metody nadają się brzozy wygięte w stronę południa, tak aby sok nie spływał po korze, ale skapywał do podstawionego poniżej garnka. Oprócz problemu w znalezieniu takiej brzozy, metoda ma jeszcze jedną wadę. Otóż możemy tak pozyskiwać sok jedynie w dni bezdeszczowe. Aby do zbieranego soku nie wpadały owady lub okruchy, należy ochronić naczynie czystą gazą.

Metoda trzecia. Obcięcie lub ułamanie kawałka gałązki.

na zdjęciu podcinam gałązkę brzozy
Za pomocą obcęg obcinam gałąź brzozy.

Na brzozie w zasięgu moich ramion szukam gałązek, które zwisają do dołu. Idealne są oczywiście chude i elastyczne gałązki o grubości cienkiego palca. Kawałek gałązki obcinam za pomocą sekatora (w przypadku braku przydadzą się kombinerki lub nożyczki). Następnie gałązkę wkładam do butelki (szklana lub plastikowa) i zawiązuję sznurkiem w kokardkę, aby nie spadła pod wpływem wiatru oraz ciężaru pozyskanego soku i łatwo było rozwiązać w celu odebrania soku. Gałązki są dość wysoko, więc pobieram sok brzozowy, a nie wodę z korzeni drzewa. Jeśli chcesz, możesz dodatkowo zabezpieczyć wlot butelki przed owadami lub deszczem np. za pomocą woreczka śniadaniowego.

Jest to moja najlepsza metoda pozyskiwania soku. Odznacza się najmniejszą inwazją w stan drzewa. Przy tej metodzie otrzymuję około 500 ml soku na dobę. Ilość butelek dostosowuję do swoich potrzeb.

nalewka z propolisu

Jeśli interesują Cię tematyka darów natury, to polecam też przepis na nalewkę z propolisu.

Jak przechowuję oskołę? Pasteryzacja soku z brzozy.

Pobieram taką ilość oskoły, aby spożyć ją na bieżąco. Większe ilości, których nie wypijemy z rodziną w ciągu dnia, przechowuję w lodówce. W chłodnym miejscu możemy trzymać sok z brzozy do 3 dni. Po tym czasie może ulec mikrobiologicznemu zepsuciu, które objawia się zmętnieniem i zmianą zapachu. Za pomocą kwasku cytrynowego, przechowując dodatkowo w chłodnym miejscu, możemy przedłużyć termin spożycia do 10 dni.

Sok z brzozy możemy także pasteryzować. Proces pasteryzacji oskoły jest identyczny, jak w przypadku przetworów na zimę. Możemy w ten sposób zachować świeżość soku do przyszłego roku. Sok z brzozy dostępny w sklepach jest pasteryzowany. Wysoka temperatura zabija część cennych właściwości.

Pozyskiwanie soku z brzozy a prawo.

Nie ma żadnego problemu w pozyskiwaniu soku z brzozy, która rośnie na naszej posesji. W przypadku, gdy brzoza rośnie na terenie nadleśnictwa lub sąsiada, powinniśmy otrzymać zgodę na pobieranie soku. W większości nie ma problemów i otrzymamy zgodę, jeśli pobieramy małe ilości bzowiny na własne potrzeby.

Podsumowanie.

Kiedyś każdy pił oskołę. Słowianie bez współczesnej nauki i medycyny znali jej magiczne właściwości. Dziś w modzie na eko styl życia, bzowina wraca do łask. Możemy ja kupić w aptekach i w wielu sklepach ze eko żywnością. Ja jednak zalecam samodzielne zbieranie daru natury. Naturalny sok z brzozy wolny jest od ratyfikowanego cukru i konserwantów. Dodatkowo jest niepasteryzowany, przez co nie traci cennych składników.

Sok z brzozy jest doskonałym i często pierwszym, naturalnym źródłem witamin, mikro i makro elementów dla organizmu wycieńczonego na przedwiośniu. Proces pozyskiwania jest oczywiście prosty i nie kosztowny. Wystarczy butelka i kawałek sznurka. Oprócz walorów smakowych i wspomagającyuch nasz organizm, mamy także okazję do spaceru i przebywaniu na łonie natury z całą rodziną lub przyjaciółmi. Samodzielne pozyskiwanie oskoły daje satysfakcję nie do opisania. Szczerze polecam pozyskanie soku z brzozy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *